بیماران مبتلا به سندرم تونل کارپ، بیشترین بیماران مراجعه کننده به کلینیک نوار عصب و عضله را تشکیل می دهند. همچنین این بیماری، شایعترین درگیری عصب محیطی است که به دلیل گیر افتادن عصب مدیان در داخل تونل کارپ در مچ دست ایجاد می شود. این بیماری اغلب در خانمهای سنین ۳۰ تا ۹۰ سال اتفاق می افتد. خواب رفتگی و گزکز شدن (بخصوص در هنگام خواب) در محل عصب دهی شاخه حسی مدیان، بخصوص انگشت سوم و دوم، شایعترین علامت بیماری به حساب می آید. همچنین بیماران به طور شایع از درد در ناحیه مچ دست در هنگام خواب و بعد از استفاده مکرر از دستها و انگشتان شکایت دارند و گاهی اوقات درد به قسمتهای بالاتر اندام فوقانی نیز کشیده میشود که با بیماریهای دیگری همچون دیسک گردن اشتباه می شود.
آناتومی :
در مچ دست مجرا و تونلی وجود دارد که به آن کانال کارپ یا تونل مچ دستی میگویند. در یک طرف این تونل استخوانچه های مچ دست قرار گرفته اند. ترتیب قرار گرفتن این استخوانچه ها بصورتی است که شکل یک قوس یا هلال یا ناو را بوجود میاورند. به دو طرف این قوس یا هلال یک رباط یا نوار بافتی محکم متصل شده که به آن رباط عرضی مچ دست Transverse carpal ligament میگویند. ترکیب این دو ساختمان یعنی از یک طرف مجموعه استخوانچه های مچ دست و از طرف دیگر رباط عرضی مچ دست یک کانال یا تونل را میسازد. از درون این کانال 9 تاندون خم کننده انگشتان دست و عصب مدیان یا میانی عبور میکنند. این تاندون ها و عصب از ساعد پایین آمده و از داخل تونل عبور کرده و به کف دست میرسند. عصب مدیان سپس در کف دست به شاخه هایی تقسیم شده و حس کف دستی انگشتان شست وسبابه و میانی و نیمه خارجی انگشت انگشتری و همچنین حرکات عضلات ناحیه تنار را تامین میکنند.عصب مدیان یک عصب حسی و حرکتی است. این عصب مسئول حس دادن به انگشتان شست و سبابه و میانی و نیمی از انگشت انگشتری و حس کف دست است. این عصب همچنین موجب تحریک عضلات برجستگی تنار میشود. برجستگی تنار در کف دست و در مجاورت انگشت شست بوده و حاوی عضلاتی است که شست را حرکت میدهند.
علت:
گاهی اوقات بنا به عللی فضای درونی این کانال تنگ میشود. بطور مثال وجود یک تومور یا کیست در درون کانال میتواند فضای آن را تنگ کند و یا بد جوش خوردن یک شکستگی مچ دست میتواند موجب تغییر شکل استخوان شده و فضای کانال را تنگ کند. ولی در غالب اوقات علت کاهش فضا تورم تاندون ها خم کننده انگشتان و غلاف اطراف آنها است که از درون این فضا عبور میکنند. این تاندون ها میتوانند به علت حرکات مکرر و مداوم مچ دست و انگشتان متورم شوند. کارهایی مانند تایپ زیاد و یا استفاده زیاد از پیانو میتوانند موجب بروز علائم سندورم کانال کارپ شوند. گاهی اوقات تورم تاندون ها و غلاف آنها به علت تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری یا یائسگی برای بیمار ایجاد میشود.
تشخیص:
نوار عصب و عضله به عنوان حساس ترین و دقیق ترین تست پاراکلینیک برای تشخیص بیماری به حساب می آید و از طرف دیگر از این تست ها برای تعیین پیش آگهی، شدت بیماری، نحوه درمان و افتراق آن از بیماریهای دیگر (همچون رادیکلوپاتی و نوروپاتی) نیز استفاده میشود. قابل ذکر است برای تعیین شدت بیماری، میزان کاهش سرعت هدایت عصبی، دامنه ی موج و یافته های نوار عضله مورد توجه قرار می گیرند.
درمان:
درمان بیماری باید بلافاصله پس از تشخیص شروع شود. در موارد خفیف تا متوسط ( که در نوار عصب مشخص شده است ) ، اغلب استراحت دست ، استفاده از مچ بند مخصوص ( بخصوص در هنگام شب و در مواقع انجام کارهای روزانه )، داروهای مسکن و در نهایت تزریق کورتون در داخل تونل کارپ جهت کاهش التهاب توصیه می شود.
در موارد شدید و مواردی که به درمانهای فوق جواب ندهد ، جراحی توصیه می شود.
طبیبانه ترین شعر حافظ.....