بوتاکس چیست؟
این دارو شکل تخلیص و آماده شدۀ سم باکتری کلستریدیوم بوتولینیوم است. این باکتری بی هوازی است و در محیط های در بسته مثل قوطی کنسرو رشد کرده و سم خطرناکی را تولید می کند. این سم در صورت ورود به بدن از طریق مواد غذایی فاسد ، سبب فلج عضلات بدن شده و گاهی اوقات با درگیری عضلات تنفسی می تواند باعث مرگ بیمار شود.به همین دلیل توصیه می شود قبل از باز کردن درب قوطی آنرا به مدت حداقل 15 دقیقه در آب جوش قرار دهید. در آزمایشگاه باکتری بوتولینیوم را تکثیر داده و سم آن را تخلیص کرده و برای مصارف پزشکی با دوزاژ مناسب آماده می کنند.بوتاکس در واقع اسم تجاری این دارو است که توسط شرکت آلرگان آمریکا ساخته می شود. در سایر کشورها این دارو به اسامی دیگری تولید میشود که مهمترین آنها که در ایران موجود است ، دیسپورت نام دارد که ساخت کشور انگلستان است. گرچه انواع چینی و کره ای نیز اخیرا" وارد بازار ایران گردیده است. بوتاکس با اثر بر محل اتصال عصب به عضله ( سیناپس ) و جلوگیری از عبور پیام عصبی به عضله باعث فلج عضله میشود. این ویژگی سبب شده که در درمان بسیاری از بیماری هایی که عضلات بیش از حد فعالیت می کنند بکار رود. گرچه اغلب مردم بوتاکس را بیشتر به عنوان داروی برطرف کننده چین و چروک صورت می شناسند اما کاربرد اصلی آن درمان اسپاستیسیتی یا انقباض مداوم عضلات پس از سکته مغزی ، ضایعات نخاعی ، فلج مغزی و ... است. البته از این دارو برای درمان دیستونی که یک نوع اختلال عضلانی می باشد نیز استفاده می شود.
اسپاستیسیتی چیست؟
اسپاستیسیتی (Spasticity) به معنای افزایش مقاومت اندام در مقابل حرکت دادن است که بعلت سفتی بیش از حد عضلات اندام مربوطه رخ میدهد. عوامل شایع بروز اسپاستیسیتی عبارتند از سکته مغزی (CVA)، ام اس (MS)، فلج مغزی کودکان یا سی پی (CP)، ضربه مغزی و آسیب نخاعی.
عوارض اسپاستیسیتی بسته به محل بروز آن متفاوت است. مثلا در صورت بروز آن در عضلات ران ممکن است پاها در موقع راه رفتن به هم تماس یابد و مانع راه رفتن درست شود که به این حالت قیچی شدن (Scissoring) میگویند، همچنین این حالت مانع بهداشت ناحیه تناسلی و دفع صحیح ادرار و یا مانع سوندگذاری در مجرای ادرار میشود. اگر اسپاستیسیتی در ساق پاها باشد منجر به خم شدن پاها به سمت پایین و چرخیدن پا بداخل شده و باعث میشود بیمار روی پنجه پا راه برود و یا نتواند بخوبی کفش هایش را بپوشد.
در صورت بروز اسپاستیسیتی در انگشتان دستها ممکن است ناخن ها در کف دست فرو روند و باعث زخم و التهاب در کف دست شوند و نیز مانع شستن صحیح دست شود.
نهایتا اینکه اسپاستیسیتی طولانی مدت میتواند منجر به تغییرات دائمی و تخریب مفصلی بصورت غیر قابل برگشت شود و عضلات تدریجا از بین رفته و جای آن را بافت فیبری بگیرد.
برای درمان اسپاستیسیتی راه های مختلفی از جمله داروهای شل کننده (مثل بکلوفن Baclofen و تیزانیدین Tizanidine) ، فیزیوتراپی و کاردرمانی پیشنهاد شده است. از بهترین راه های درمانی اسپاستیسیتی تزریق دیسپورت Dysport (یا بوتاکس Botox) در عضلات محل درگیر است که بایستی هر سه ماه یکبار تکرار شود. یکی دیگر از راه های درمان اسپاستیسیتی تحریک مغناطیسی مغز یا تی ام اس (TMS) است که در چندین جلسه انجام میشود و کار تقریبا بی خطری است.
طبیبانه ترین شعر حافظ.....
